ΠΡΑΣΙΝΟ ΞΕΠΛΥΜΑ

Ξαφνικά γίναμε όλοι πράσινοι. Από τράπεζες και απορρυπαντικά πιάτων μέχρι οικονομίες και πολιτικές. Ο κίνδυνος να εξελιχθεί η πράσινη ανάπτυξη σε πράσινο ξέπλυμα είναι πραγματικός. Στην συνδιάσκεψης της Κοπεγχάγης για το κλίμα, δεκάδες στελέχη των πολυεθνικών του πετρελαίου, εταιρείες «πράσινων» τεχνολογιών και μεσίτες των χρηματιστηρίων ρύπων, αλλά και στην πρόσφατη Πράσινη Εβδομάδα της ΕΕ, πολυεθνικές εταιρείες που μολύνουν τον πλανήτη «φρεσκάρισαν» το οικολογικό προφίλ τους στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Τι είναι ακριβώς το πράσινο ξέπλυμα;

Greenwashing (γκρήνγουόσιννκ), είναι η παραπλάνηση των καταναλωτών σχετικά με τις περιβαλλοντικές ενέργειες μιας επιχείρησης ή/και τα περιβαλλοντικά οφέλη των προϊόντων ή των υπηρεσιών της. Δηλαδή η βιομηχανία τους μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα της Ελλάδας με τοξικά χημικά αλλά διαφημίζουν τα χρήματα που δίνουν για να σωθούν οι φάλαινες στον Ειρηνικό ή για το φύτεμα δένδρων. Πράσινο χρώμα στην συσκευασία και στην διαφήμιση, εικόνες φύσης και τα προϊόντα βάφονται πράσινα ενώ η επιχείρηση εφαρμόζει το διαφημιστικό της πρόγραμμα που πλέον λέγεται Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

Σε έρευνα το 2009 στην αγορά της Β.Αμερικής, στο 98% των προϊόντων που ελέγχθηκαν βρέθηκε τουλάχιστον 1 από τις 7 γνωστές τεχνικές πράσινου ξεπλύματος. Τα «πράσινα» προϊόντα διπλασιάστηκαν μέσα σε δύο χρόνια ενώ η πράσινη διαφημιστική δαπάνη τριπλασιάστηκε για την τριετία 2006-8. Τα περισσότερα προϊόντα που έχουν «πρασινίσει» είναι προϊόντα για μωρά και παιδιά, καθαριστικά και καλλυντικά. Οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως:

1. Κρυμμένη αλήθεια. Το χαρτί παράγεται από βιώσιμη εκμετάλλευση δασικής έκτασης αλλά δεν αναφέρονται σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις της παραγωγής όπως εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου ή διοξίνες στο περιβάλλον από την λεύκανση με χλώριο
2. Χωρίς απόδειξη. Περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί που δεν μπορούν να τεκμηριωθούν εύκολα, χωρίς πληροφορίες, χωρίς πιστοποίηση από τρίτους όπως καλλυντικά που δεν δοκιμάστηκαν σε ζώα
3. Ασάφεια. Προϊόντα απολύτως φυσικά. Το Αρσενικό, ο Υδράργυρος και η Φορμαλδεΰδη, βρίσκονται στην φύση και είναι τοξικά. Ότι είναι φυσικό δεν είναι απαραίτητα και πράσινο.
4. Πλαστά σήματα. Εικόνες, γραφικά σχήματα και σφραγίδες που δίνουν την εντύπωση κάποιας πιστοποίησης από τρίτους χωρίς να υπάρχει πραγματικά
5. Αληθινό αλλά άσχετο. Δεν περιέχει χλωροφθοράνθρακες, «CFC-free», είνα αλήθεια αλλά έτσι κι αλλιώς οι ουσίες αυτές απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία εδώ και πολλά χρόνια
6. Αποπλάνηση. Η πραγματική ‘οικονομική» κατανάλωση ενός πολυμορφικού τζιπ 4.000 κυβικών μας κάνει όλους να ξεχνάμε τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την καθημερινή χρήση του
7. Ψέματα. Έτσι απλά, οικολογικά καλλυντικά «μαϊμούδες» και ηλεκτρικές συσκευές με ενεργειακή πιστοποίηση “Energy Star”

Σε μια χώρα με ανύπαρκτη καταναλωτική συνείδηση, με ανύπαρκτους ή διεφθαρμένους ελεγκτικούς μηχανισμούς, οι καταναλωτές χρειάζομαστε ενημέρωση και εκπαίδευση. Όχι μόνο για το κέρδος στην τσέπη μας, στην υγεία μας και στο περιβάλλον, αλλά και γιατί η ειλικρινής περιβαλλοντική, ηθική και κοινωνικά υπεύθυνη παραγωγή και κατανάλωση, μια πραγματική οικολογική και πράσινη οικονομία, μπορεί να μας οδηγήσει πιο γρήγορα έξω από κρίση.